Hogere erfbelasting voor grote vermogens

Wat blijft er straks nog écht over van een erfenis? Grote vermogens dreigen fors meer erfbelasting te gaan betalen. Begin februari 2025 presenteerde staatssecretaris Van Oostenbruggen van Financiën een onderzoeksrapport waaruit blijkt dat de huidige rekenpercentages niet meer aansluiten bij onze economie. 

Het kabinet grijpt in: kleine vermogens worden ontzien, maar grotere portemonnees gaan dieper in de buidel tasten. In deze blog ontdekt u wat dit concreet voor uw erfenis betekent, welke slimme stappen u kunt zetten om erfbelasting te beperken en wat er nu gebeurt met de plannen na de val van het kabinet.

ERFBELASTING TARIEVEN

In Nederland betalen nabestaanden belasting over een erfenis. Hoeveel dat precies is, hangt af van twee zaken: de omvang van de erfenis én de relatie tot de overledene. Voor kinderen, partners of andere erfgenamen gelden verschillende vrijstellingen en belastingtarieven. De actuele tarieven voor 2025 vindt u hier.

De waarde van een erfenis is echter niet altijd eenvoudig vast te stellen. Bezittingen hebben soms niet een direct vast te stellen waarde, zeker wanneer er sprake is van de vruchtgebruikregeling. Hierbij mag iemand, vaak de langstlevende partner, goederen of vermogen gebruiken terwijl een ander de eigenaar is (vaak de kinderen). Omdat iemand er nog gebruik van maakt, is de waarde voor de erfgenamen lager en moeilijk te berekenen. De wet zegt hierbij: we nemen niet de werkelijke waarde, maar rekenen met vaste tabellen, ook wel forfaits. 

Leeftijd en een vast rentepercentage van 6% bepalen de waarde van het vruchtgebruik: hoe jonger iemand is, hoe langer het gebruik duurt en hoe hoger de waarde van het vruchtgebruik. Daardoor daalt de waarde van de erfenis voor de erfgenamen.

Voorbeeld

Stel: uw woning is € 400.000 waard en uw zoon erft deze na het overlijden van uw man. U mag er tot uw overlijden in blijven wonen door gebruik te maken van de vruchtgebruikregeling. De Belastingdienst bepaalt de waarde van het vruchtgebruik door te kijken naar uw leeftijd en een rentepercentage van 6%, bijvoorbeeld € 120.000. Uw zoon betaalt dan erfbelasting over het resterende bedrag van € 280.000. 

Wanneer de vruchtgebruikregeling niet van toepassing is, erven de kinderen sinds 2003 een niet-opeisbare vordering. Dit betekent dat de kinderen pas na het overlijden van de langstlevende de erfenis ontvangen. In dat geval bepaalt het rentepercentage de waarde van de vordering. De kinderen moeten hier wel al erfbelasting over betalen. Het rentepercentage is daarmee ook zonder vruchtgebruikregeling van belang. 

ACTUALISEREN VAN DE FORFAITS

Het kabinet heeft nu gezegd dat deze regels niet meer bij de huidige economie passen. De forfaits zijn sinds 1980 niet meer aangepast en houden geen rekening met een hogere levensverwachting en lagere rente. 

De precieze aanpassing is nog niet bekend, maar de verwachting is dat het rentepercentage gaat dalen. Wanneer het rentepercentage daalt, wordt de waarde van het vruchtgebruik lager. Daardoor stijgt de waarde van de erfenis waardoor uw nabestaanden mogelijk duizenden euro’s extra erfbelasting betalen. Dit geldt ook ingeval de langstlevende de enige erfgenaam is en de kinderen een niet-opeisbare vordering erven.

De aanpassing van de rekenforfaits raakt vooral grote vermogens, omdat bij kleinere en middelgrote erfenissen de vrijstellingen relatief gezien een groter effect hebben. 

Bij grote erfenissen zijn de vrijstellingen al volledig gebruikt, waardoor de realistischere waardering van het vermogen direct leidt tot een hoger belastbaar bedrag en dus meer erfbelasting. Met andere woorden: wie veel erft, betaalt straks extra, terwijl wie een klein of gemiddeld vermogen erft mogelijk weinig merkt van de verandering.

HOE GA IK DIT TEGEN?

We kunnen de gevolgen vaak beperken of zelfs voorkomen. 

• Laat u adviseren welke testamentvorm het beste bij uw persoonlijke situatie past
• Overweeg te schenken om uw vermogen te verlagen 
• Plan tijdig en laat u adviseren door een specialist 

Bij De Erfrecht Planners kijken we graag met u mee. Onze experts hebben jarenlange ervaring met het beperken van erfbelasting.

WANNEER GAAN DE NIEUWE FORFAITS IN?

In februari 2025 gaf de staatssecretaris aan dat er in het derde kwartaal meer informatie zou komen over vervolgstappen en de tijdsplanning. Intussen is het kabinet gevallen en komen er nieuwe verkiezingen. Het dossier wordt waarschijnlijk doorgeschoven naar het volgende kabinet. De kans is groot dat het opnieuw op de agenda komt, maar de precieze invulling hangt af van de verkiezingsuitslag. 

Tip: wacht niet af. Kijk nu wat u kunt doen om erfbelasting slim te beperken.   

Maak een vrijblijvende afspraak

Bel ons gerust op 085 043 69 30 voor een afspraak bij een van onze kantoren in Nuenen (Eindhoven), ’s-Hertogenbosch of Tilburg.